Ed Ruscha, geboren in 1937 in Omaha, Nebraska, is een invloedrijke kunstenaar die wordt beschouwd als een pionier van het kunstenaarsboek. Zijn unieke benadering van het boek als kunstvorm heeft een blijvende stempel gedrukt op de wereld van de hedendaagse kunst en literatuur.

In de jaren 60 begon Ruscha met het creëren van wat hij zelf artist's books noemde. Ruscha's kunstenaarsboeken zijn vaak minimalistisch van aard, en worden gekenmerkt door heldere en eenvoudige ontwerpen en het gebruik van alledaagse taal. Hij combineert afbeeldingen en tekst op een manier die de betekenis en interpretatie van beide elementen uitdaagt. De typografie is altijd een wezenlijk onderdeel van het ontwerp.
Zijn boeken behandelen uiteenlopende onderwerpen, van zwembaden tot parkeerterreinen, van palmbomen tot woestijnlandschappen, en ze belichamen met zijn vaak karakteristieke humor een subtiele kritiek op de consumptiemaatschappij die Ruscha's werk kenmerkt.

Zijn meest iconische werk uit die periode is Twentysix Gasoline Stations (1963). Het is een bescheiden publicatie bestaande uit een reeks zwart-wit foto's van benzinestations langs de snelweg tussen Ed Ruscha's huis in Los Angeles en het huis van zijn ouders in Oklahoma City.

A Book Accompanying the Exhibition of Prints, Drawings, and Book, 1971

Tentoonstellingsboek gedrukt in 1972 op Manilla tekenpapier. Een oplage van 2000 exemplaren. Uitgegeven door Chester Gump, Silver Creek Ranch, ter begeleiding van de tentoonstelling Prints, Drawings and Books of Edward Ruscha in The Minneapolis Institute of Arts, 18 april - 28 mei 1972.

Offset litho's, tekst in hoogdruk.
Gebonden uitgave met toegevoegde, losse visitekaartjes.
Ontworpen door Edward Ruscha en r Edward A. Foster.
Druk: Kolorpress, Inc., Minneapolis.
Uitgever: Minneapolis Institute of Art.

Art-Rite werd gepubliceerd in New York City tussen 1973 en 1978. Het tijdschrift is lange tijd geroemd om zijn underground/overground positie en zijn scherpe, humoristische, on-the-streets verslaggeving en kritiek van de kunstwereld. Deze belangrijke tijdcapsule weerspiegelt de geest van experiment en innovatie in de kunst [2].

Omslag door Ed Ruscha. Nog een verzameling recensies, verklaringen, geschriften van kunstenaars, projecten en documentatie. Bevat snapshots en lijsten van hedendaagse kunstgaleries en organisaties in New York in 1975 [2].

In vijf jaar tijd publiceerde Art-Rite honderden interviews, recensies van tentoonstellingen en performances, statements en projecten "van, met en over" een generatie van conceptuele, post-minimalistische, performance- en videokunstenaars die de New Yorks levendige kunstscène vormde. Met een scherpe redactionele visie, een fanzine ethos, en proto-punk esthetiek, bracht het tijdschrift de kunstwereld van dichtbij in beeld op een manier die tegelijkertijd kritisch, humoristisch en deskundig was. De kunstenaars waren bepalende stemmen van die tijd of zouden dat snel worden: Vito Acconci, Kathy Acker, Bas Jan Ader, Laurie Anderson, John Baldessari, Gregory Battcock, Lynda Benglis, Mel Bochner, Marcel Broodthaers, Trisha Brown, Chris Burden, Scott Burton, Ulises Carrión, Judy Chicago, Lucinda Childs, Christo, Diego Cortez, Hanne Darboven en Ed Ruscha.

De eerste kunstenaarsboeken ontstonden als livre d’artiste of livre de peintre eind 19e eeuw.

Sommige kunsthistorici leggen de oorsprong van het kunstenaarsboek bij Stéphane Mallarmé en zijn Un coup de dés jamais n'abolira le hasard (Een dobbelsteenworp zal het lot nooit tenietdoen) waarin de dichter experimenteerde met de inhoud en vooral de vorm van zijn gedicht. Marcel Broodthaers zou de visuele poëzie van Mallarmé een extreme vorm geven. Het vormelijke experiment van Mallarmé en Broodthaers’ bewerking ervan zou vele kunstenaars inspireren en was een sleutelgegeven in de geschiedenis van het kunstenaarsboek [1].
In de jaren 1960 werd het boek een draagbare alternatieve ruimte: een uitbreiding van conceptuele installatie- of performancekunst. De toenemende politisering van kunstenaars in de context van het wijdverspreide sociale activisme van het decennium leidde ook tot de opkomst van het boek als kunstvorm. De ideeën van kunstenaars werden vaak belangrijker dan de esthetische kwaliteiten of de gebruikte materialen van het boek. De nieuwe beschikbaarheid van goedkope offsetdruk stimuleerde de opkomst van het kunstenaarsboek, omdat kunstenaars op zoek gingen naar eenvoudigere manieren om hun ideeën aan een breed publiek te presenteren. Ed Ruscha's Twentysix Gasoline Stations (1963) en Lawrence Weiner's Statements (1968) zijn waren vroege voorbeelden van het 'nieuwe' kunstenaarsboek [5].

Twentysix Gasoline Stations, 1963
Various Small Fires, 1964
Some Los Angeles Apartments, 1965
Every Building on the Sunset Strip, 1966
Thirtyfour Parking Lots, 1967
Royal Road Test, 1967 (met Mason Williams en Patrick Blackwell)
Business Cards, 1968 (met Billy Al Bengston)
Nine Swimming Pools and a Broken Glass, 1968
Crackers, 1969 (met Mason Williams)
Real Estate Opportunities, 1970
Babycakes with Weights, 1970
A Few Palm Trees, 1971
Records, 1971
Dutch Details, 1971
Colored People, 1972
Hard Light, 1978 (met Lawrence Weiner) [4]