In 2008 tekende Mario De Brabandere een reeks etsen bij de gedichten van André du Bouchet. Met dit boek bracht de uitgeverij Ergo Pers hulde aan de overleden dichter. Onlangs verscheen er een luxe-editie met etsen van Johan Tahon en gedichten van Peter Verhelst. Dit jaar bestaat Ergo Pers, die het werk van schrijvers en kunstenaars zodanig combineert en bij elkaar brengt dat het boek een kunstwerk wordt, 20 jaar. Om dat te vieren is er een 'kleinood' van een tentoonstelling in het Roger Raveelmuseum, waar de kunstenaarsboeken in relatie met originele schilderijen, tekeningen en sculpturen worden getoond.

"De tentoonstelling 'Main d'oeuvre' kwam tot stand in mijn hoofd. Het was in de eerste plaats de bedoeling om de identiteit van Ergo Pers bloot te leggen door middel van het werk van de kunstenaars. Ik probeerde van alle kunstenaars werk te verzamelen uit de periode waarin ik met ze samenwerkte. En vond die bij de kunstenaars zelf, in privécollecties en galeries. Soms lukte dat erg goed; zo konden we van Philippe Vandenberg een cruciaal werk ontlenen uit de tijd van 'Exil de peintre', ook de tekeningen van Mario De Brabandere met Philippe Vandenberg dateren uit de jaren dat ik met hen een boek maakte", vertelt Rein Ergo, die met zijn kunstenaarsboeken niet alleen Hugo Claus en Pierre Alechinsky, maar ook Roland Jooris en Raoul De Keyser, Jean-Marie Bytebier en Miriam Van Ree ... zodanig samenbracht dat Rein Ergo een begrip is geworden. De boeken kunnen enkel van zijn hand zijn. Hij doet het ook allemaal zelf, van het oorspronkelijke idee en het samenbrengen van de kunstenaars tot en met het volledige productieproces van vormgeving en druk, van bindwerk, presentatie en promotie.

SCHRAPPEN

"Voor de opbouw van de tentoonstelling zelf was Piet Coessens natuurlijk belangrijk. Hij kent het museum, weet waar te beginnen, gaf blijk van een heldere blik. Van meet af aan geloofde hij ook in het uitgangspunt en de mogelijkheden die de tentoonstelling gaf voor het museum. Maar schrijven is schrappen. En dat gold ook hier; veel mooi werk vond geen plaats aan de muur, de grafiek uit mijn uitgaven bleef wat onderbelicht en van de vijftig boeken die ik maakte kon ik er een vijftiental tonen. Maar het resultaat mag er zijn. En overtreft mijn verwachtingen", zegt Rein Ergo. De tentoonstelling opent dan ook fraai en treffend met de reeks tekeningen van Mario De Brabandere en Philippe Vandenberg. Op een bankje ligt 'Giotto's hemel' van Stefan Hertmans en Karel Dierickx ter inzage. Wat verderop, achter glas, het befaamde 'Exil de peintre', het boek met 64 etsen en de nooit eerder gepubliceerde tekst 'Lettré au nègre' van Philippe Vandenberg. Een jaar lang werkte Vandenberg aan deze etsen die uiteindelijk tot een nieuwe wending in zijn werk zouden leiden en waarbij het anekdotische uit zijn werk plaats zou maken voor de configuraties van een zuivel' abstract lijnenspel.

Het boek 'Houtaarde' lieert de gedichten van Roland Jooris met het werk van Raphaël Buedts. In een aparte ruimte zijn er Buedts' 'Pet' en 'Terug van het landschap' te zien, in combinatie met een recenter werk (uit 2002) van Mario De Brabandere. De combinatie van de werken zorgt dat er nieuwe verwantschappen ontstaan. Opmerkelijk zijn heel wat schilderijen aanwezig: van Raveel zelf natuurlijk, maar ook van Armando en Alechinsky, tot en met Raoul De Keyser en Jean-Marie Bytebier.

Ergo nog: "In het Gemeentemuseum Den Haag, waar dit najaar de tentoonstelling te zien zal zijn, zullen we focussen op het grafische aspect van mijn uitgaven. Maar misschien maak ik ooit een boek waarin de poëzie aan bod komt. Nu toon ik één enkel gedicht. Niet toevallig Andre du Bouchet, één van mijn helden."

De eerste keer dat Rein Ergo trouwens een dichter en een kunstenaar samenbracht, was in zijn uitgave 'Overschiet', met gedichten van zijn geliefde dichter Andre du Bouchet, die hem destijds door Jan H. Mysjkin - die de Franse poëzie voor het Nederlandse taalgebied zou ontsluiten - werden aangereikt, en een ets van Ignace de Vos. De format was gevonden, het 'livre de peintre' was geboren.

'Main d'oeuvre' tot 14 juni in Roger Raveelmuseum, Gildestraat Machelen-Zulte. Open wo-zo van 11-17 u.

H art - 14 05 2015 | www.hart-magazine.be/nl